Chemiczne Zakłady Przemysłowe hr. A. Potockiego

Pocztówka wydana nakładem A. Chmiela ok. 1930 r. Przedstawia chemiczne zakłady przemysłowe hr. Alfreda Potockiego założone na terenie folwarku Dolnego, w dawnym Ogrodzie Włoskim. Od 1917 r. należały one do spółki pod nazwą „Towarzystwo akcyjne dla przemysłu spirytusowego i chemicznego”, przekształconej w 1930 r. w „Towarzystwo dla przemysłu spirytusowego i chemicznego. Spółka akcyjna w Łańcucie”. Zakłady powstały na bazie fabryki utworzonej ok. 1838 r., z przekształcenia XVIII-wiecznej gorzelni, zlokalizowanej do początku XX w. na terenie folwarku Górnego. Zabudowania zakładowe ukazane zostały od strony dawnego stawu ogrodowego, zapewniającego niezbędną w produkcji wodę. Najbardziej okazałym spośród całej zabudowy był budynek rafinerii, w murach którego pierwotnie mieściła się oranżeria wzniesiona w 1760 r., przekształcona następnie w fabrykę cukru uruchomioną ok. 1835 r. Obiekt oddany został do użytku w 1911 r. po przebudowie wg projektu inż. H. Poharylesa, a działająca w nim fabryka zarejestrowana została w 1893 r. jako „Rafineria spirytusu ces. król. uprzyj. fabryka krajowa rosolisów, likierów i rumu Romana hr. Potockiego w Łańcucie”. W sąsiedztwie budynku rafineryjnego znajdowały się magazyny, fabryka eteru i esencji oraz obiekt administracyjno-mieszkalny.

Joanna Kluz