![MZM/MB/204 Fotografia kolorowa. Krzesło z jasnego drewna. Siedzisko i oparcie obite skórą w kolorze brązowym. Dolna rama i nogi spiralne z elementami graniastosłupów w miejscach łączeń.](/brepo/panel_repo/2024/12/19/akaau8/contain-360-1000-max-mzm-mb-204-1c.webp)
Krzesło — kopia mebla barokowego
ok. 1894
Muzeum Zamkowe w Malborku
Jest częścią kolekcji: Varia
Siedmiokadrowa plansza do albumu ,,Kurt Ueberschaer i Golem'' z 2021 r., z serii komiksów o komisarzu Ueberschaerze Krzysztofa Masiewicza (scenariusze) i Janusza Pawlaka (rysunki).
Jak sygnalizuje tytuł, wątkiem centralnym dla akcji komiksu, skądinąd osadzonej w całej sieci nawiązań do kultury popularnej pierwszych dziesięcioleci XX wieku, jest istnienie tajemniczej człekokształtnej postaci o ogromnej sile. To wątek wzięty z legend środkowoeuropejskich Żydów, które funkcjonowały już w średniowieczu, a spetryfikowały się w XVII w.: o golemie (hebr. nieforemna masa), czyli ożywionym ,,sztucznym człowieku''.
Najbardziej znanym dziś literackim ujęciem legendy jest powieść Gustava Meyricka z 1915 r., która już w dwudziestoleciu międzywojennym została dwukrotnie zekranizowana (w 1920 r. – film w reż Paula Wegenera i Henrika Galeena; w 1937 r. – film Juliena Duviviera). Jak przypominają autorzy hasła ,,Golem'' w ,,Polskim słowniku judaiustycznym'', Bogdan Kos i Rafał Żebrowski (dostęp do wersji internetowej hasła: 16.02.2022) – ,,W nowożytnej literaturze żydowskiej najbardziej znanym nawiązaniem do motywu g. jest poemat dramatyczny H. Leiwika, oparty na podaniu o Jehudzie ben Becalelu Loewie, Golem (napisany w 1917–1920, wyd. 1921), który wszedł do klasyki literatury światowej [...]".
Prezentowana plansza jest w komiksie Masiewicza i Pawlaka pierwszą z motywu rabina wrocławskiego Abrahama Rinbauma. Rabinowi – o czym czytający komiks dowiadują się w dalszej części sceny – skradziono z tajnych pomieszczeń w domu kartkę ze słowem ożywiającym Golema (w wersjach legendy o Golemie na kartce zapisane było Imię Boga).
Na planszy widoczny główny bohater komiksu (i serii) komisarz Ueberschaer oraz rabin; w ostatnich kadrach wchodzą do ukrytej przestrzeni. Szata rabina – to tałes (jakkolwiek paski powinny ciągnąć się wzdłuż krótszego boku i tylko przy nim. Skądinąd samo ubranie rabina w takich okolicznościach w tałes – który zakłada się tałes tylko na modlitwy – jest również pewnym uproszczeniem).
Rysunek Janusza Pawlaka jest bardzo szczegółowy, artysta kontur wypełnił kreskowaniem (zacienienia) lub zaczernieniami obszernych fragmentami kadrów (ciemność). Plansza nie zawiera liternictwa, zapisane jedynie onomatopeje (w kadrze 5, w kadrze 7). Oryginalna plansza ujawnia warsztat rysownika: w warstwie pod tuszem widoczny jest rysunek roboczy (wydruk) – bladoniebieskie kreski; przy krawędziach karty dostrzec można wychodzące poza krawędzie kadrów grube kreski z zamalowań; na czerni tła w kadrach 1, 6 i 7 odznaczają się robocze oznaczenia krzyżykowe (łącznie 5).
Przemysław Kaniecki
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 29.7 cm, szerokość: 21 cm
Rodzaj obiektu
rysunek
Technika
druk cyfrowy, flamaster, cienkopis
Tworzywo / materiał
tusz, papier
Pochodzenie / sposób pozyskania
darowizna
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
nieznany
ok. 1894
Muzeum Zamkowe w Malborku
nieznany
ok. 1894
Muzeum Zamkowe w Malborku
warsztat malborski
XIX/XX wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.