treść serwisu

Praca; Praca stworzyła człowieka

akt męski

Jest częścią kolekcji: Europejscy klasycy nowoczesności

Nota popularyzatorska

Maria Gorełówna rozpoczęła edukację artystyczną w 1920 roku w warszawskiej pracowni Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, by w latach 1924–1925 doskonalić warsztat w wiedeńskim atelier Antona Hanaka. Po powrocie do stolicy zapisała się do tamtejszej Szkoły Sztuk Pięknych, gdzie pod opieką Tadeusza Breyera przyswoiła klasycyzującą stylistykę tak zwanej warszawskiej szkoły rzeźby. Podczas gdy w późnym okresie twórczości do jej ulubionych mediów należała ceramika (wielofiguralny ołtarz Serca Jezusowego w kościele p.w. św. Rocha w Janowie koło Chorzel, 1958), a swych sił próbowała w obróbce kamienia i betonu, to pierwszym wyborem Gorełówny było drewno. Materiał ten, inspirujący międzywojenne środowisko krakowskie do ludowych podhalańskich stylizacji, przez Trzcińską-Kamińską wykorzystywany był z rozmachem, brawurą i monumentalizmem, w których krytyka doszukiwała się efektów typowych dla baroku. Jej ekspresyjność „wywołuje wrażenie naciągniętej do ostatka struny”, pisał o mistrzyni Gorełówny Stanisław Woźnicki (Od malowniczości do linearyzmu, „Południe” 1924, nr 1, s. 11). Teoretyk rozpoczynał swe rozważania od cytatu z wypowiedzi Emile’a Antoina Bourdelle’a: „[…] tylko przez uporne przenikanie istoty rzeczy, kopiując to, co jest w nich najbardziej widzialne, dotykalne, wymierzalne, jesteśmy w stanie wyrazić ich ducha”. Masywne drewniane statuy Trzcińskiej-Kamińskiej, wycyzelowane i wypolerowane, odbijały światło na wypukłościach mięśni, zaś rysunek usłojenia zdawał się imitować ścięgna naprężonych ciał. Podobną ekspresją operowały rzeźby Hanaka, którego ponadnaturalnych rozmiarów akty męskie wykorzystywały formalny język Bourdelle’a do pierwszowojennych upamiętnień poległych. Statuetka Gorełówny ze zbiorów szczecińskich, wykonana z precyzyjnie opracowanego pnia czarnego dębu, adaptuje Bourdelle’owski motyw Łucznika Herkulesa (1909) – sama ludzka sylwetka staje się naprężonym łukiem, czyniąc z obserwacji fizycznych praw natury wzniosłą alegorię pracy.

Szymon Piotr Kubiak

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Gorełówna Maria (1901–1975)

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 65 cm, szerokość: 37 cm

Rodzaj obiektu

rzeźba

Technika

rzeźbiona

Tworzywo / materiał

drewno

Pochodzenie / sposób pozyskania

przekaz

Czas powstania / datowanie

około 1950

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Warszawa (województwo mazowieckie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/SE-P/4

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd