Dziewczynka

Stanisław Ludwik de Laveaux to jeden z tych artystów, których śmierć uważana jest za zdecydowanie przedwczesną (1868–1894). Był niezwykle utalentowany. W swym krótkim życiu tworzył dzieła godne zapamiętania. W latach 1884–1886 i 1889–1890 studiował w pracowni Józefa Mehoffera w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Od 1886 do 1888 roku pobierał nauki malarstwa u Otto Seitza w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Po ukończeniu studiów w 1890 roku na stałe wyjechał do Paryża.

W latach pobytu w kraju, wraz z Włodzimierzem Tetmajerem, Wincentem Wodzinowskim i Stanisławem Radziejowskim brał udział w plenerach, podczas których artyści wspólnie rozwijali swoje fascynacje kulturą ludową. Jest to nie bez znaczenia dla dzieła artysty znajdującym się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Obraz Dziewczynka (znany także jako Dziewczynka z baziami i dziewczynka z palmą) został namalowany w 1887 roku, czyli w czasie, gdy de Laveaux studiował w Monachium. To ujęty z profilu wizerunek kilkuletniej wiejskiej dziewczynki, która trzyma w dłoni palmę. Obraz, chociaż namalowany w Bawarii, przedstawia wspomnienie z Krakowa, ze zwyczajów związanych z Niedzielą Palmową. To realistyczny portret – na neutralnym tle ukazana jest dziewczynka w ludowym stroju. Uwagę koncentruje rozświetlona twarz o dość poważnym wyrazie. Nie jest to beztroskie dziecko a raczej młoda kobieta, która między innymi dzięki strojowi podtrzymuje polską tradycję. To jeden z gestów nadziei na odzyskanie niepodległości, który wpisany był w tendencję utrwalania ludycznych obrządków przez przedstawicieli Młodej Polski. Ludwik de Laveaux zapisał się w historii nie tylko swymi pracami, ale także jako bohater Wesela Wyspiańskiego – to właśnie on został ukazany jako Widmo w korowodzie zjaw (scena V, akt II).

Beata Małgorzata Wolska