treść serwisu

Harpun z jednym zadziorem

Jest częścią kolekcji: Epoka kamienia na Pomorzu

Nota popularyzatorska

Harpun kościany z jednym zadziorem znaleziono podczas eksploracji złóż margla w 1889 roku w pobliżu Gniewina, pow. wejherowski. Do zbiorów dawnemu Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde w Szczecinie przekazał go pastor Trapp z Gniewina. Harpun został wykonany z kości śródstopia nieokreślonego gatunku zwierzęcia jeleniowatego. Pierwszym etapem produkcji było wycięcie fragmentu kości długiej, którą następnie odpowiednio formowano poprzez struganie i skrobanie narzędziami krzemiennymi, pozostawiającymi na powierzchni liczne charakterystyczne ślady. Wierzchołek harpuna został dodatkowo wygładzony, najpierw najpewniej łodygami skrzypu polnego, który w pradziejach używany był podobnie jak dzisiejszy papier ścierny, a następnie miękką skórą wyprawioną metodą wędzenia nad dymem. Większość śladów wytwórczych, zwłaszcza przy wierzchołku harpuna, zatarło się w wyniku długotrwałego użytkowania. Kościane harpuny są znaleziskami dosyć częstymi w północnej części Europy. Wiele z nich zachowało się do naszych czasów w torfowiskach, gdzie były odkrywane w trakcie eksploatacji złóż torfu w XIX wieku. Używane były do połowu ryb przez ludność zbieracko-łowiecką w schyłkowym okresie paleolitu, w środkowej epoce kamienia – mezolicie oraz w okresie przejściowym pomiędzy mezolitem a neolitem. Dobrze sprawdzały się także jako groty strzał, oszczepów i włóczni, których używano do polowań na duże ssaki. Dokładny wiek harpuna z Gniewina niezwykle trudno ustalić. Można go datować ogólnie na mezolit i protoneolit (ok. 9600–4100 BC).

Michał Adamczyk



Sygnatury i napisy:

  1. Napis: na podstawie harpuna; miejsce odkrycia, dawny numer inwentarza: GNEWIN 2406a
  2. Napis: na boku; miejsce odkrycia, dawny numer inwentarza: Gnewin 2406

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

kultura Ertebølle
kultura Kongemose
kultura Maglemose

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 17.8 cm, szerokość: 1.5 cm

Rodzaj obiektu

harpun

Technika

gładzenie, struganie, skrobanie, cięcie

Tworzywo / materiał

kość jeleniowatego

Czas powstania / datowanie

9600 p.n.e. — 4100 p.n.e.

Miejsce powstania / znalezienia

znalezienie: Gniewino (województwo pomorskie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/A/22055

Lokalizacja / status

obiekt na ekspozycji Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd