Jan III Sobieski w zbroi (1629-1696) - portret

„Wilanowskie” popiersie Jana III (1629-1696; król Polski od 1674), ukazane na gładkim, ciemnooliwkowym tle, prezentuje polskiego monarchę w średnim wieku, z podgoloną według siedemnastowiecznej mody męskiej czupryną, z sumiastymi, podkręconymi wąsami, odzianego w zbroję płytową, na którą narzucony został szkarłatny płaszcz, podbity futrem o ciemnym kolorze i spięty na prawym ramieniu portretowanego dekoracyjną zaponą. Zbroja utrwaliła się na siedemnastowiecznym portrecie polskim jako rodzaj symbolicznego kostiumu i swoiste artystyczne narzędzie do budowy heroicznego wizerunku. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że Lew Lechistanu na tyle wsławił się bohaterskimi wyczynami swojego oręża, że dodatkowa heroizacja na polu sztuki była mu nieledwie potrzebna.

W prawym dolnym rogu obrazu znajduje się słabo czytelna sygnatura: „Wład … esiad …”. Obiekt należy do zbiorów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie od 1983 r. (zakup).

Bardzo podobny królewski portret jest przechowywany w kościele rzymsko-katolickim pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Szczuczynie.

Jan III Sobieski (1629-1696), król Polski; zbroja płytowa; Lew Lechistanu; kościół rzymsko-katolicki pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Szczuczynie; heroizacja.

Agnieszka Woźniak-Wieczorek