Ikona: Koronacja Bogurodzicy/Maria Magdalena pod Krzyżem
ikona dwustronna
XVIII wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
Jest częścią kolekcji: Sztuka starożytna
Dzban o szerokim wylewie wykonany z żółto-beżowej gliny. Ten typ naczynia pochodzącego ze Starożytnej Grecji nazywano oinochoe – służył do czerpania wina z krateru (większego naczynia przeznaczonego do mieszania wina z wodą), a także do nalewania napoju do czar biesiadników. Wilanowska oinochoe zachowała się w bardzo dobrym stanie – nie jest klejona ani uzupełniana, ma tylko kilka drobnych odprysków oraz wykruszeń. Naczynie pokryto prawie w całości czarnym firnisem (pokostem).
Tego typu przedmioty – pokryte czarnym firnisem i ozdobione dekoracją białą, czerwoną i żółtą - powstawały w II. połowie IV i na początku III wieku p.n.e. Produkowano je w Południowych Włoszech, a ich najlepsze egzemplarze stworzono w rejonie Apulii, skąd najprawdopodobniej pochodzi wilanowski egzemplarz. Określa się je terminem „gnathia” pochodzącym od nazwy starożytnej miejscowości Gnathia (Egnazia), w której wiele z nich odnaleziono.
Jak powstało to starożytne naczynie? Najpierw wytoczono je na kole garncarskim, doklejono uchwyt i dodano kanelury. Po przeschnięciu większość powierzchni pokryto firnisem, czyli delikatną, specjalnie przygotowaną i oczyszczoną glinką bogatą w żelazo. Jednak czarny kolor pojawiał się dopiero po wypale w piecu. Najpierw naczynia wypalano w atmosferze z dostępem tlenu, a po osiągnięciu odpowiedniej temperatury odcinano jego dopływ (zamykając otwory pieca i być może dokładając mokrego drewna), dzięki czemu zawarte w wierzchniej glince tlenki żelaza ulegały redukcji i zmieniały kolor z czerwonego na czarny. Glinka ta także lekko się nadtapiała – nadając naczyniom charakterystyczny, satynowy połysk.
Agnieszka Żuber, na podstawie badań W. Dobrowolskiego
„Wazy Greckie Stanisława Kostki Potockiego”, Warszawa 2007.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
naczynie użytkowe...
Technika
czarnofirnisowanie, malowanie
Tworzywo / materiał
glina
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
XVIII wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
XIX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
ca 1867
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna