Piwnica. Łaźnie Zamkowe. Łaźnia Rzymska

Nazwy historyczne: Parnia
Nazwy inne:
Czas powstania: 1928  
Architekci: Tadeusz Dachowski (?)

Najbardziej nowoczesną realizacją w łańcuckim zamku ostatniego ordynata Alfreda Antoniego Potockiego w międzywojniu XX wieku były, powstałe w 1928 roku w części piwnic, tzw. Rzymskie Łaźnie, do których wchodzi się z parterowego, północnego korytarza. Innym sposobem komunikacji pomiędzy łaźniami a wszystkimi kondygnacjami była winda. Ten rekreacyjny kompleks, jaki tworzą wyłożone porcelanowymi płytkami lub boazerią i ozdobione dekoracją malarską sklepione komnaty, przeznaczony był do szeroko pojętej odnowy fizycznej: ćwiczeń, masażu i hydro i elektroterapii. Zainstalowano w nich cały system nowoczesnych wanien i urządzeń balneologicznych i gimnastycznych. Łaźnie urządzone były bardzo wykwintnie: schodzi się do nich szerokimi, paradnymi schodami. Poczekalnia i bar z dekoracją malarską ścian i sklepienia, z ciężkimi kotarami pomiędzy pomieszczeniami, oświetlają dyskretnie kinkiety. Stoją tam skórzane klubowe fotele i kanapy, a w barze wysoki pulpit i stołki. Ordynat zapraszał do łaźni swoich gości– bywanie w nich stało się jedną z łańcuckich atrakcji.
Łaźnia Rzymska jest jedną z dwóch dodatkowych mniejszych łaźni do których wchodzi się przez umieszczone w ścianie południowej - dwoje metalowych drzwi. Do Łaźni Rzymskiej czyli łaźni na suche, gorące powietrze prowadzą drzwi ostatnie od ściany wschodniej. Jest to wysokie wnętrze na planie prostokąta – jakie stanowi fragment większego ze sklepieniem kolebkowym- ściana wschodnia ma zachowany boczny fragment sklepienia. Wnętrze w całości wyłożone jest kwadratowymi płytkami - ściany i sklepienie w kolorze ultramaryny z wąskim wypukłym fryzem oraz  cokołem z czarnych. Posadzka ułożona jest z małych kwadratowych płytek – czarnych na obrzeżu oraz pośrodku z sześciokątnych białych i czarnych. W ścianie południowej znajdują się okrągłe małe otwory dostarczający gorące powietrze oraz dwa otwory wentylacyjne ujęte metalowym pierścieniem wewnątrz z regulatorem przepływu powietrza o budowie przysłony w aparacie fotograficznym. Wszystkie metalowe elementy w kolorze złotym.

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich. Bosz , 2009r, s. 125-126.
Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL,Nr 349, 1994, s.86, 88.
Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s. 45.
Silber J.S, /Inwentarz fideikomisowy/, 1932, maszynopis, Archiwum MZŁ, R/55, k.96.
Aldona Cholewianka-Kruszyńska