Tłok pieczętny

Gryf jest mitycznym zwierzęciem najczęściej przedstawianym z ciałem lwa oraz głową i skrzydłami orła. W średniowieczu trafił do europejskiej heraldyki. Był chętnie wybierany jako znak herbowy, ponieważ łączył w sobie cechy dwóch stworzeń pojawiających się często w rycerskich herbach, siłę lwa oraz szybkość orła, a więc waleczność i odwagę. Gryf heraldyczny zwykle wspięty, zwrócony w lewo (heraldyczne prawo) z otwartym dziobem, wzniesionymi przednimi łapami oraz z wyeksponowanymi szponami był znakiem pomorskiej dynastii książęcej Gryfitów. Pojawiał się także w heraldyce miast pomorskich, w tym w herbie Białogardu. Gryf jest odwołaniem do Bogusława IV (ok. 1255–1309), który nadał miastu w 1299 roku przywileje lokacyjne. Na przestrzeni wieków pojawiały się jednakże pewne różnice wynikające z niezbyt rygorystycznego przestrzeganiu zasad heraldycznych. Na tłoku białogardzkiej pieczęci miejskiej z 1797 roku ukazano gryfa kroczącego w lewo (heraldyczne prawo) z podniesioną przednią prawą łapą, który na podobieństwo czeskiego lwa ma podwójny, spleciony ogon. Jest to cecha rzadko niespotykana. Podwójny ogon mógł być zapożyczeniem z heraldyki czesko-śląskiej, tak jak dwugłowy orzeł cesarski na tłoku pieczęci cechu białogardzkich szewców, który wykonano niemal współcześnie z tłokiem miejskim, w 1799 roku. Te oba tłoki, stylistycznie do siebie podobne, najpewniej powstały w jednym warsztacie.

Mieszko Pawłowski