To mogło zdarzyć się także i teraz

Ilustracja fragmentu reportażu Hanny Krall „Tam już nie ma żadnej rzeki” (Kraków 1998), w którym kuzynka Apolonii Machczyńskiej relacjonuje moment rozstrzelania krewnej. Apolonia została zastrzelona przez niemieckiego policjanta, z którym była związana. Mężczyzna odmawiał wykonania wyroku; zrobił to dopiero pod groźbą rewolweru skierowanego w jego skroń przez niemieckiego porucznika. Historia Apolonii Machczyńskiej-Świątek, ciężarnej matki trojga małych dzieci, która została skazana na śmierć, bo ukrywała 25 Żydów w swoim spichlerzu, stała się inspiracją dla dwóch innych rysunków Jaśminy Wójcik z tego cyklu (MPOLIN-M1213 i MPOLIN-M1232).

Apolonia Machczyńska-Świątek tuż przed śmiercią uratowała jeszcze młodą Żydówkę Ryfkę Goldfinger, której podarowała swoje dokumenty, dzięki czemu dziewczyna jako jedyna ze swojej rodziny ocalała. W 1997 roku Machczyńska została pośmiertnie odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

MBK