Pałasz oficerski regimentu konnego królów saskich
1726 — 1750
Muzeum Zamkowe w Malborku
Jest częścią kolekcji: Wyciski gemm antycznych
Prezentowany obiekt to wycisk gemmy - elipsoidalny, wypukły, na płaskim tle, otoczony wałkiem z marginesem.
Przedstawia on postać Wiktorii, ubranej w cienką przezroczystą szatę. Postać ma jedną pierś odsłoniętą. Stoi ona boso na dwóch dziobach okrętów, trzymając w dłoniach dwie tarcze jedną z wizerunkiem głowy Minerwy w hełmie, drugą z głową Herkulesa z bujnymi kręconymi włosami i brodą. W zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie w wyciskach Giovannilego Pichlera znajduje się wycisk z takim samym przedstawieniem. Opisany jest jako Bogini zwycięstwa morskiego z dwiema tarczami, na których przedstawione są głowy herkulesa i Agamemnona.
Gemma to kamień szlachetny lub półszlachetny w kształcie okrągłej lub owalnej płytki ozdobiony reliefem. Gemma z reliefem wklęsłym to intaglio (albo integlia), z reliefem wypukłym - kamea. Wykonywane z cennych kamieni o zróżnicowanym warstwowo kolorycie, urzekały pięknem i precyzją wykonania. Były używane jako elementy biżuterii, zdobiły naszyjniki, medaliony, pierścienie, bransolety, tabakierki, szkatułki, zegary, kabinety, itp. Na ich cenę rynkową składała się wartość użytego kamienia, jego opracowanie oraz jubilerska oprawa.
Stanisław Kostka Potocki gromadził swą kolekcję gemm w ramach prowadzonych przez niego badań nad sztuką starożytną, opublikowanych w dziele O sztuce u dawnych czyli Winkelman Polski, wydanej w Warszawie w 1815 roku.
Do celów studyjnych nad ikonografią antyczną służyły badaczom i kolekcjonerom zestawy kopii gemm, wykonywanych ze specjalnie przeznaczonych do tego celu past, tzw. wyciski. Były one wiernymi odbitkami reliefu i kształtu gemm, lecz nie uwzględniały zróżnicowania kolorystycznego. Obecnie w zbiorach wilanowskich znajdują się tylko wspomniane wyciski gemm, pozostałości warsztatu naukowego S. K. Potockiego, natomiast jego kolekcja uległa rozproszeniu.
W zespole 239 zachowanych wycisków wyróżnić należy trzy grupy obiektów. Pierwsza, to wyciski gemm antycznych. Drugą i trzecią grupę stanowią wyciski kopii gemm antycznych i kamieni wykonanych na wzór starożytnych.
Ilustracje pochodzą ze zbiorów Rijksmuseum Amsterdam oraz “Gemmen und Kameen des Altertums und der Neuzeit; in Vergrösserungen, hrsg. von Georg Lippold. Mit 1695 Abbildungen auf 167 Tafeln”, Lippold, Georg, 1922;
Opracowanie: Ewa Jakubowska-Smagieł, dr Ewa Mostowicz-Kapciak, Martyna Miroszewska (na podstawie materiałów Agaty Małkowskiej)
Autor / wytwórca
Wymiary
wysokość: 2,0 cm, szerokość: 2,7 cm
Technika
wyciskanie
Tworzywo / materiał
masa żywiczna; papier; atrament
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1726 — 1750
Muzeum Zamkowe w Malborku
1691 — 1710
Muzeum Zamkowe w Malborku
1725 — 1730
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna