Mokronowski Jan Klemens (zm.1769) - portret

Wydaje się, że portret (popiersie wprost) Jana Klemensa Mokronowskiego (zm. 1769) w zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie należy do nielicznej grupy zachowanych do dzisiaj wizerunków kanonika włocławskiego. Według ustaleń Jakuba Bendkowskiego, epitafium Jana Klemensa Mokronowskiego, znajdujące się w kruchcie kościoła parafialnego pw. św. Anny w Grodzisku Mazowieckim, wieńczyła dawniej podobizna zmarłego (zob. J. Bendkowski, Kanadyjskie portrety Mokronoskich, „Cenne, Bezcenne, Utracone”, nr 3-4/2019, s. 1-13). W tymże kościele w 1875 r. miał się znajdować także portret „byłego proboszcza Grodziskiego” (według: jw.). Niniejsze dzieło stanowi kopię obrazu „w Grodzisku” (jak informuje napis na odwrociu).

Od 1750 r. Jan Klemens Mokronowski był proboszczem w kościele św. Anny w Grodzisku. Zezwolił społeczności żydowskiej zamieszkującej miejscowość na zbudowanie domu modlitwy oraz na założenie cmentarza poza granicami miasta. Wywodził się z szanowanej i wpływowej rodziny władającej dobrami grodziskimi, skoligaconej, co warte odnotowania, z rodem hrabiów Potockich - stąd zapewne obecność portretów Mokronowskich w zbiorach wilanowskich.

Ukazany na obrazie pędzla nieznanego autora kanonik Jan Klemens Mokronowski, będący w średnim bądź starszym wieku, zgodnie z osiemnastowieczną modą, której przestrzegali również duchowni, ma na głowie pudrowaną perukę. Na czerwoną szatę (sutannę) dodatkowo nałożył okrycie wierzchnie, prawdopodobnie pelerynę, wybarwioną na kolor niebieski. Pod szyją czarny kolet. Na piersiach portretowanego zwisa krzyż, zawieszony na długim, złotym, podwójnym łańcuchu. Tło gładkie, ciemne.

Jan Klemens Mokronowski (zm. 1769), kanonik włocławski; epitafium; kopia; Grodzisk (Mazowiecki); kościół parafialny pw. św. Anny w Grodzisku Mazowieckim; ród hrabiów Potockich; zbiory wilanowskie.

Agnieszka Woźniak-Wieczorek