Czartoryski Józef Klemens (1719-1810) - portret

Młody mężczyzna w pudrowanych włosach, skręconych elegancko w loki nad uszami, przygląda się nam z lekkim uśmiechem na pociągłej twarzy. Jest ubrany w bladoniebieski frak, na szyi ma zawiązany biały fular z umocowanym do niego koronkowym żabotem. Czarna jedwabna wstążka, która luźno okala fular, stanowi prawdopodobnie część ozdobnego wiązania włosów (solitaire). Tło w odcieniach szarości, błękitu i zieloności; gładkie. Wizerunek raczej intymny w charakterze, z powodu ciasnego wykadrowania postaci portretowanego, który spogląda śmiało i niewymuszenie wprost na widza.

Portretowany, książę Józef Klemens Czartoryski (1739/40-1810; syn Stanisława Kostki Czartoryskiego i Anny Józefy Czartoryskiej z domu Rybińskiej), stolnik litewski, jest uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela linii rodu Czartoryskich na Korcu (tak zwanej koreckiej). Był również jej ostatnim męskim potomkiem. Z małżeństwa Józefa Klemensa Czartoryskiego z Dorotą Barbarą księżniczką Jabłonowską (1760-1844), zawartego 5 listopada 1778 r. w Annopolu koło Ostroga, przyszło na świat pięć córek, które za sprawą korzystnych mariaży, weszły w jedne z najznaczniejszych Domów w Rzeczypospolitej: Sanguszków, Lubomirskich (Teresa Czartoryska w 1807 r. w Korcu poślubiła Henryka Lubomirskiego, wychowanka księżnej marszałkowej Izabelli Lubomirskiej z domu Czartoryskiej), Potockich i Rzyszczewskich.

Józef Klemens Czartoryski (1719-1810); historyczna kolekcja wilanowska; korecka linia rodu Czartoryskich; Henryk Lubomirski (1777-1850).

Agnieszka Woźniak-Wieczorek