treść serwisu

Głowa turonia - rekwizyt obrzędowy

Jest częścią kolekcji: Kultura materialna Pomorza Zachodniego

Nota popularyzatorska

Rytm życia mieszkańców wsi zawsze wyznaczały pory roku, w tym także zwyczaje i obrzędy, które były ściśle związane ze zmianami zachodzącymi w przyrodzie. W czasie zimy najważniejsze były praktyki mające zapewnić nadejście wiosny. Ludzie wierzyli, że wykonanie określonych czynności zapewni przebudzenie przyrody z zimowej stagnacji, a ziemia wyda potrzebne do przeżycia plony. Na Pomorzu, podobnie jak w wielu innych regionach, w okresie bożonarodzeniowym i w czasie zapustów popularny był zwyczaj odwiedzania domów przez grupy kolędnicze, w których jedną z częściej spotykanych postaci był rozbrykany i niesforny turoń. Odgrywający go chłopak odziany był w kożuch lub okryty derką, w ręku trzymał kij, na którym osadzona była głowa maszkary z długim, charakterystycznie kłapiącym pyskiem. W kluczowym momencie turoń nagle padał „martwy”, a następnie ożywiała go jedna z towarzyszących mu postaci. W warstwie magicznej śmierć turonia symbolizowała zamarcie przyrody na zimę, a jego ożywienie budziło w ludziach nadzieję, że podobnie jak i on, tak i uśpiona przyroda powróci do życia. W zbiorach etnograficznych Muzeum Narodowego w Szczecinie znajdują się dwa turonie. Oba pochodzą z przedwojennych zbiorów Pommersches Landesmuseum Stettin. Prezentowana maszkara wykonana został ok. 1920 roku. Jest wyrobem amatorskim, jednostkowym (wykonawca nieznany). Głowa i rogi zwierzęcia wykonane są z drewna, a uszy i wystający z poruszanej za pomocą sznurka paszczy, długi jęzor ze skóry. Podniebienie i nozdrza pomalowane są na czerwono, pozostała część maszkary na czarno. Turoń ma długie kły, które potęgują jego straszny wygląd.

Agnieszka Słowińska

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

maszkara

Autor / wytwórca

nieznany
nieznana

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 10.5 cm, szerokość: 41 cm

Rodzaj obiektu

rekwizyt obrzędowy

Technika

własna

Tworzywo / materiał

sznurek konopny, farba, skóra, drewno

Pochodzenie / sposób pozyskania

pozyskanie własne

Czas powstania / datowanie

1. połowa XX wieku

Miejsce powstania / znalezienia

znalezienie: nieznane

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/E/653

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd