Allegro

Hertha Czedekowska często stawała się bohaterką obrazów malowanych przez męża. Niekiedy uwieczniał ją w aktach zazwyczaj tak malując postać, by trudno było jednoznacznie określić kim jest modelka. Tym razem jednak nie pozostawił cienia wątpliwości malując obraz zatytułowany „Allegro”. Prawie całe płótno zajmują dwie postacie – kobiety i stojącego za nią mężczyzny. Na wpół naga kobieta stojąca na wprost lekko zwraca głowę w lewą stronę. Ciemne, kręcone i nieco potargane włosy kładą się na ramieniu, a jeden kędzior muska czoło. Pod mocnymi łukami brwi piwne oczy patrzą w dal nieobecnym, rozmarzonym wzrokiem. Twarz jest zaróżowiona, a usta rozchylają się w uśmiechu. Dekolt zdobią perły, podobnie jak ucho widoczne spod włosów. Prawą dłonią kobieta podtrzymuje głowę mężczyzny zanurzając palce w jego czarnych włosach, lewą nakrywa jego dłoń leżącą na jej piersi. Z ramion kobiety zsuwa się granatowe okrycie podbite błękitną podszewką. Stojący za nią mężczyzna niknie w prawie czarnym tle. Widać tylko głowę pochyloną w pocałunku i jego dłonie. Czarne ubranie wtapia się w mrok rozjaśniony tylko jednym płomykiem świecy nad jego głową. Dół obrazu ze zgaszoną czerwienią i szarą bielą. Kompozycja obrazu zbudowana jest na wyraźnych kontrastach kolorystycznych: chłodne barwy błękitne, granatowe, biel pościeli i pereł oraz czerń tła doskonale wydobywają różowo pomarańczowe kolory ciał obojga postaci.

Bolesław Jan Czedekowski (1885-1969) polski malarz, urodzony w Wojniłowie we wschodniej Galicji. Studiował w  wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, później był uczniem profesora Kazimierza Pochwalskiego oraz Heinricha von Angelego, dwóch znakomitych portrecistów. Swoją pierwszą pracownię otworzył w Wiedniu i z tym miastem był chyba najbardziej związany w okresie wczesnej działalności artystycznej. Tu także mieszkał w czasie I wojny światowej zyskując powoli uznanie za portrety arystokratek i żon wyższych oficerów. Swoje prace wystawiał w Wiedniu, Paryżu, Warszawie i Krakowie nie zyskując w Polsce początkowo zbyt pochlebnych opinii. Po II wojnie światowej wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, a w latach 60-tych powrócił do Wiednia i tu zmarł 8 lipca 1969 roku. Pochowany został w Lofer koło Salzburga. Był dwukrotnie żonaty – pierwszy związek z Wiedenką Eugenią Nell zawarł w 1913 roku i doczekał się córki Heleny. Jako wdowiec poznał Herthę Aujezdecky, która została jego drugą żoną i po śmierci artysty ofiarodawczynią licznych płócien zgromadzonych w łańcuckim muzeum.

Dorota Błoniarz