Czajnik z serwisu herbacianego

Czajnik o prostopadłościennym korpusie z zaoblonymi krótszymi bokami i wklęsłym barku. Pokrywka zagłębiona, płaska, z kulistym uchwytem na nóżce, wtórnie dodana. Od góry spłaszczony, rurkowaty wylew dołączono do największej wydętości krótszego boku korpusu. Dołem pogrubiony i zaoblony, górą wygięty po łuku. Ucho, znajdujące się po drugiej stronie względem wylewu, opracowane jak stylizowana łodyżka z odrostkami. Jego kształt odwróconej litery "C" jest wsparty na pionowym kołeczku ustawionym na krawędzi korpusu. Brunatny korpus naczynia ozdobiono na dłuższych bokach dwoma malowanymi pejzażami ujętymi w złote ramy. Pierwszy przedstawia grecki kościół św. Teodora w Rzymie, drugi pejzaż z rzymską świątynią słońca, o czym informują u dołu napisy w j. włoskim. Dla zrównoważenia tektoniki naczynia, podstawę korpusu i jego wylew obwiedziono złotymi opaskami. Bark naczynia ozdobiono malowanym motywem liści winorośli w technice złoto w złocie. Podstawa i góra barku obwiedzione białymi, cienkimi paskami. Ucho i dzióbek w kolorze starego złota.

Ikonografia: Tempio di Romolo in oggi Chiesa di S. Teodoro. Roma, akwaforta (No. 54), ok. 1770-1815, Domenico Pronti; Tempio del Sole. Roma, akwaforta (No. 62 ), ok. 1770-1815, Domenico Pronti.

W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się czajnik (SZC 1109ab MN) datowany na 1830 rok. Różni się od malborskiego przykładu użyciem innych widoków antycznego Rzymu (Hadriani del Castello dell Acqua Claudia i Il Tempio della Concordia) oraz niebieskim kolorem tła. Identyczne brunatne tło ze złoceniami ma czajnik ze zbiorów Muzeum Etnografii i Rzemiosła Artystycznego Akademii Nauk w Kijowie. Podobnie jak warszawski zabytek, także to naczynie ozdobione jest widokami wykonanymi wg grafik Prontiego (Veduta della Collona Traiana, Roma oraz Veduta del Circo di Caracalla, Roma). Te na malborskim naczyniu wydają się naśladować weduty rzymskie wykonane wg Giovanniego Bruna na podstawie oryginałów Prontiego.

dr Barbara Pospieszna