Piękna Madonna

Alabaster jest minerałem o szczególnych właściwościach rzeźbiarskich i walorach estetycznych. Charakteryzuje się przezroczystością i miękkością, a dzięki bieli i delikatności bywał porównywany z kobiecym ciałem. Dobrze imitował kość słoniową i marmur. O popularności tego surowca decydowała łatwość obróbki i możliwości uzyskiwania różnorodnych efektów rzeźbiarskich. Moda na przedmioty z alabastru zapoczątkowana w kręgu dworu francusko-burgundzkiego w XIV wieku promieniowa na obszary Niderlandów i Niemiec.

Alabastrowa figura Pięknej Madonny z Dzieciątkiem wykonana została w warsztacie południowoniemieckim około 1440 roku. Warsztat, być może wirtemberski, specjalizował się w produkcji tego typu figur, o czym świadczą zachowane w kolekcjach muzealnych analogiczne okazy. W nieokreślonym czasie rzeźba została sprowadzona na Pomorze przez cystersów z Bukowa Morskiego. Kult Marii jest szczególnie bliski cysterskiej formule zakonnej. Jej szczególne znaczenie jako figury kultowej w bukowskim klasztorze poświadcza fakt, że niemal 100 lat później rzeźba w nowej oprawie została ustawiona na ołtarzu głównym. Późnogotycki ołtarz wykonany z drewna dębowego w formie poliptyku został ufundowany przez ostatniego opata Henricusa Kresse tuż przed kasatą klasztoru (1535). Piękna Madonna ustawiona na postumencie zajęła centralne miejsce ołtarza pośród rzeźbionych wizerunków świętych. Otrzymała wówczas nową gotycką koronę i rangę Królowej Nieba (Regina Coeli). Poświęcenie ołtarza głównego Marii – najważniejszej patronce zakonu – jest typowe dla fundacji kręgu cysterskiego.

Kinga Krasnodębska