Postać kobiety

Dogoński mężczyzna może mieć więcej niż jedną żonę, ale najważniejszą, „wielką żoną” jest zawsze ta, która jako pierwsza zamieszkała u męża i urodziła mu pierwsze dziecko. Mimo, iż u Dogonów istnieje pewna swoboda seksualna, zdarzają się porwania żon, akceptowane jest posiadanie kochanka czy kochanki, ideałem jest jednak wierność małżeńska. Zwracają na to uwagę kapłani w czasie modlitw, gdy mówią zebranym, żeby nie brali żon swoich przyjaciół, bo widzą to Amma oraz przodkowie. Dogonowie w rozmowach powtarzają, że współżony w rodzinie poligynicznej żyją w harmonii, przyjaźni i zgodnie dzielą się obowiązkami, jednak w rzeczywistości żony są często zazdrosne o swego męża i rywalizują ze sobą o jego uwagę i lepszą przyszłość dla swoich dzieci. Zdarzają się też przypadki, że mąż nie traktuje równo swoich żon. Niekiedy taka sytuacja może doprowadzić do rozwodu, choć w kraju Dogonów rzadko do niego dochodzi. Rozwód małżonków nie wymaga specjalnych zabiegów. Wystarczy deklaracja jednej ze stron, że nie chce już pozostawać w tym związku i małżeństwo właściwie przestaje istnieć. Kobieta, która chce opuścić swego męża, przenosi się do innego mężczyzny i staje się jego ya-kedu (żoną, którą pozyskał w wyniku porwania). Patriarcha ginna bana rodziny do której się przeprowadziła może na prośbę porzuconego męża nakazać jej powrót do domu, ale jeśli kobieta nie chce zmienić swojej decyzji, rodzina pierwszego męża nie może jej więcej niepokoić i namawiać do powrotu. Kobiety często przeprowadzają się do swoich domów rodzinnych. Bez względu na to, czy żona przenosi się do rodziców, czy do innego mężczyzny, zawsze zabiera ze sobą małe, wymagające opieki dzieci. Jednak gdy dzieci podrosną wracają do rodziny ojca.

Ewa Prądzyńska